Zęby mądrości (ósemki) – garść wiedzy
Ósemki to zęby znajdujące się na końcu szczęki i żuchwy, a więc stosunkowo daleko w jamie ustnej – i głównie z tego wynika większość wiążących się z nimi problemów. Co warto wiedzieć o tych zębach?
Co to są zęby mądrości?
Ósemki to trzecie zęby trzonowe człowieka. Ich funkcja w toku ewolucji zanikła – dziś takie zęby nie są nam potrzebne. Co ciekawe, wyrastają one znacznie później niż zęby stałe, wyrzynające się u kilkuletnich dzieci. Ósemki zazwyczaj rosną około 19. roku życia (właśnie dlatego zwyczajowo nazywa się je zębami mądrości), ale u niektórych osób mogą pojawić się nawet w dojrzałym wieku, około 40. roku życia. Niestety nie jest to zjawisko zupełnie bezproblemowe. Oczywiście czasami nawet nie zauważy się, kiedy takie zęby wyrosną (wiele osób może nie wiedzieć, czy je ma), ale w wielu przypadkach powodują one problemy jeszcze poważniejsze niż w przypadku ząbkujących niemowląt, takie jak ból całej twarzy, głowy, nawet gorączka. Bardzo ciekawy jest też fakt, że czasami zęby mądrości w ogóle nie wyrastają.
Czy usuwać zęby mądrości?
Ze względu na swoje umiejscowienie – daleko w jamie ustnej, zęby mądrości zwykle szybko są atakowane przez próchnicę. Wynika to z tego, że ze względu na to położenie trudno jest je dokładnie doczyścić. Wielu stomatologów zaleca, by od razu zaoszczędzić sobie dalszych problemów z tymi zębami i nie leczyć ich, a usuwać. Na pewno jest to rozsądne podejście, gdyż zęby te, jak było wspomniane na początku, nie biorą udziału w procesie żucia pokarmów. Ich brak nie ma więc żadnego negatywnego wpływu na sytuację w jamie ustnej, a ich obecność – już niestety często tak. Chodzi tu nie tylko o sytuacje, w których zęby są zaatakowane przez próchnicę i rozwijający się w nich stan zapalny zagraża całej jamie ustnej oraz całemu organizmowi.
Ósemki niestety nie zawsze wyrastają prawidłowo. Często rosną na przykład w poprzek, wrastają w kość szczęki lub żuchwy, a nawet może dojść do ich zatrzymania się. Takie sytuacje wymagają zaawansowanych zabiegów z zakresu chirurgii szczękowej. Jednak gdy miało się to szczęście, że ósemki wyrosły prawidłowo, także może to rodzić negatywne konsekwencje. Znane są zwłaszcza przypadki osób, które podjęły leczenie ortodontyczne, a wyrzynające się po nim ósemki całkowicie zniweczyły jego efekt. W takich przypadkach zdecydowanie trzeba je usuwać, im wcześniej, tym lepiej.
Czy usuwanie ósemek boli?
Usuwanie ósemek to jeden z poważniejszych zabiegów stomatologicznych. Co istotne, nie podejmie się tego „zwykły” stomatolog, dlatego jeśli chce się usunąć ząb mądrości, trzeba poszukać specjalisty chirurgii szczękowej. Problemy leżą głównie w specyficznym, problematycznym umiejscowieniu tych zębów. Poza tym, ze względu na to, że często rosną one w nieprawidłowy sposób, ich usuwanie jest jeszcze trudniejsze – często wymaga nacięcia dziąsła. Zabieg ten nie jest bolesny, gdyż jest przeprowadzany w silnym znieczuleniu, a w skrajnych przypadkach – pod narkozą. Ze względu na jego inwazyjność jednak przykre objawy mogą utrzymywać się przez jakiś czas po jego wykonaniu.